Kontrowersyjne zmiany w prawie – co tym razem?

Zmiany w prawie

W połowie czerwca podpisano nowelizację wprowadzającą zmiany w czterech ustawach. Najważniejsze z nich dotyczą Kodeksu postępowania cywilnego oraz tzw. ustawy covidowej. Nowelizacja wywołała sporo kontrowersji, zwłaszcza w środowisku prawniczym. Poniżej przedstawione zostaną najważniejsze zmiany.

E-licytacje

Nowelizacja wprowadziła do Kodeksu postępowania cywilnego nowe regulacje, które umożliwiają sprzedaż nieruchomości na drodze licytacji elektronicznej. Zmiana ta została podyktowana upowszechnianiem cyfryzacji usług publicznych. Licytacja ma odbywać się na wniosek wierzyciela, za pomocą systemu informatycznego, a informacje na jej temat będą ogłaszane na co najmniej 14 dni wcześniej za pomocą strony internetowej Krajowej Rady Komorniczej.

Oprócz informacji o licytacji, w systemie będą dostępne także opis i oszacowanie nieruchomości. Zgodnie z nowelizacją przetarg ma trwać 7 dni, a wygra go licytant, którego oferta była najkorzystniejsza.

Sąd w ciągu tygodnia zobowiązany będzie wydać postanowienie co do przybicia, czyli końcowego etapu licytacji. Następować to będzie w czasie, w którym komornik sądowy przekaże sądowi protokół z przeprowadzonej licytacji, a także inne dokumenty, które są niezbędne do jej dokończenia.

Wskutek powyższej zmiany sprzedaż nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej powinna być szybsza i wygodniejsza, a tym samym przyczynić się do wzrostu kwot uzyskiwanych z tytułu sprzedaży nieruchomości.

Skład jednoosobowy

Nowelizacja przewiduje jako zasadę rozpatrywanie spraw przez jednego sędziego w czasie epidemii lub zagrożenia epidemicznego oraz 1 rok po ustaniu ostatniego z nich jako zasady rozpoznawania spraw. Dotyczy to także spraw w II instancji. Rozpoznanie sprawy w składzie trzech sędziów ma być możliwe jedynie na zarządzenie prezesa sądu, jeżeli uzna on to za wskazane ze względu na szczególną zawiłość lub precedensowy charakter sprawy. 

Rozprawy w formie zdalnej

Nowelizacja przewiduje także zasadę prowadzenia rozpraw za pośrednictwem środków komunikowania się na odległość – strony postępowania i ich pełnomocnicy, świadkowie i biegli nie będą musieli stawiać się osobiście w sądzie na rozprawę. Zmiana kierowana jest chęcią zmniejszenia ryzyka epidemicznego związanego z COVID-19. Osobom, które nie posiadają odpowiednich urządzeń technicznych, ma zostać zagwarantowany dostęp do nich w sądzie.

Rozprawa w formie tradycyjnej (stacjonarnej) ma być możliwa tylko wtedy, gdy rozpoznanie sprawy tego wymaga i nie spowoduje to nadmiernego zagrożenia epidemicznego.

Zdania co do powyższej zmiany w środowisku adwokatów i radców prawnych są podzielone. Wskazuje się między innymi na ograniczenie możliwości uczestnictwa w rozprawach zdalnych pełnomocników tzw. starszej daty, którzy nie są w wystarczającym stopniu zinformatyzowani. Ponadto, rozprawy zdalne do tej pory odbywały się często niezgodnie z zamierzeniami, a podstawowym kłopotem były problemy techniczne.

Doręczenia elektroniczne

Najbardziej kontrowersyjną zmianą są tzw. szybkie doręczenia, tj. doręczanie profesjonalnym pełnomocnikom (adwokatom, radcom prawnym) pism sądowych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego – Portalu Informacyjnego Sądów Powszechnych. Według ustawodawcy ma to ograniczyć ilość korespondencji papierowej i skrócić czas obiegu korespondencji między sądem a pełnomocnikami.

Pisma mają być dostępne w systemie natychmiast po ich umieszczeniu przez pracowników sądu, a skutek doręczenia nastąpić ma z dniem zapoznania się z nim przez pełnomocnika (pobrania dokumentu), ale nie później niż 14 dni od umieszczenia na portalu. W przypadku braku pobrania dokumentu w ciągu 14 dni, dokument będzie uznany za doręczony.

Powyższe wiąże się z istotnym ograniczeniem uprawnień profesjonalnych pełnomocników, chociażby co do wypoczynku i czasu wolnego. Wyobraźmy sobie bowiem sytuację, w której sąd uzasadnienie wyroku zamieszcza w systemie wtedy, gdy profesjonalny pełnomocnik przebywa na urlopie, poza granicami kraju, a nawet w szpitalu z powodu choroby. W normalnej sytuacji przesyłka zawierająca uzasadnienie wyroku byłaby awizowana, a awizo pełnomocnik odebrałby po powrocie do biura. W obecnej sytuacji nie będzie miał takiej szansy. Niezależnie od tego, czy pobierze dokument zawierający uzasadnienie wyroku, czy nie, po upływie 14 dni pismo zostanie uznane za doręczone, a tym samym rozpocznie się bieg terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku i do złożenia apelacji.

Nowe obowiązki pełnomocników

Kolejną ważną zmianą jest konieczność wskazywania numeru telefonu i adresu e-mail przez profesjonalnych pełnomocników (adwokatów i radców prawnych) w pierwszym piśmie kierowanym do sądu. Niewskazanie powyższych danych stanowić ma brak formalny pisma procesowego, a pismo podlegać będzie zwrotowi.

Komornicy sądowi

Kolejne zmiany zostały wprowadzone do ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych. Nowelizacja określa w jaki sposób komornicy powinni przechowywać i dysponować dokumentacją. Zmiana dotyczy przede wszystkim sposobu jej przechowywania , bowiem zmienia się z tradycyjnego (papierowego) na elektroniczny.

Powyższa zmiana ma zostać dokonana etapowo do końca tego roku. Do tego czasu komornicy mogą jeszcze przechowywać dokumentację w formie papierowej. Od przyszłego roku będą obowiązani prowadzić akta spraw w formie elektronicznej.

Ustawodawca zostawia możliwość prowadzenia, przechowywania, udostępniania i wytwarzania dokumentacji w formie dotychczasowej, jeśli wystąpią trudne do przezwyciężenia przeszkody.

Z uwagi na przedstawione powyżej najistotniejsze zmiany wprowadzone ostatnią nowelizacją nie można odnieść wrażenia, iż trwająca epidemia w sposób wyraźny zmieniła funkcjonowanie sądownictwa w Polsce. Ograniczenia związane z przeciwdziałaniem wirusowi nie ominęły także wymiaru sprawiedliwości. Pozostaje mieć jednak nadzieję, że wprowadzone nowelizacją zmiany i ich funkcjonowanie w praktyce będą jedynie tymczasowe, a  chwili obecnej będą stawiały na pierwszym miejscu dobro stron postępowania, a zarazem jak najlepsze zabezpieczenie ich interesów.

Autor:

Aldona Staniek

 

Redakcja:

Zuzanna Lewandowska – adwokat oraz autorka bloga PrawnikLewandowska.pl o prawie i zawodzie prawnika. Specjalizuje się głównie w prawie rodzinnym, cywilnym i gospodarczym, ale doświadczenie zawodowe zdobywała także w innych dziedzinach prawa. Przez wiele lat współpracowała z renomowanymi kancelariami prawnymi w Warszawie, a obecnie prowadzi indywidualną praktykę adwokacką. Wspiera klientów indywidualnych oraz przedsiębiorców w całej Polsce, w tym również online. Na Instagramie prowadzi konto @prawniklewandowska, na którym dzieli się treściami o prawie, zawodzie adwokata, edukacji, rozwoju i macierzyństwie.

Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w swojej sprawie albo masz pytania, skontaktuj się ze mną pod numerem telefonu: +48 510 668 414 lub adresem e-mail: kontakt@kancelarialewandowska.com

0 0 głosów
Article Rating
Subskrybuj
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Informacje zwrotne
Pokaż wszystkie komentarze
0
Pozostaw proszę komentarz, jestem ciekawa Twojej opinii!x