Zmiana nazwiska po rozwodzie to często kolejny krok do rozpoczęcia nowego etapu w życiu po rozwiązaniu związku małżeńskiego, w którym wspieram moich klientów. Dotyczy to w szczególności tych małżonków, którzy w przyjęli nazwisko małżonka, rezygnując całkowicie ze swojego poprzedniego nazwiska. Część osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że zmiana nazwiska po rozwodzie jest możliwa, ale w ściśle określonym terminie. Jaki jest termin do zmiany nazwiska po rozwodzie i czy w przypadku jego niedotrzymania nie można już zmienić nazwiska?
Rozwód – Adwokat Warszawa
Do rozwiązania małżeństwa przez rozwód dochodzi wtedy, gdy między małżonkami nastąpił całkowity rozkład pożycia, czyli ustaniu uległy wszystkie wspólnoty łączące małżonków, tj. więź duchowa (emocjonalna), fizyczna (współżycie fizyczne) oraz gospodarcza (wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego). Rozwód przy tym jest możliwy, gdy rozkład pożycia ma charakter trwały, czyli nie jest możliwe uratowanie małżeństwa. W takiej sytuacji, o ile nie wystąpiły negatywne przesłanki rozwodowe, sąd orzeka rozwód.
Więcej o przesłankach rozwodu przeczytają Państwo w innych publikacjach znajdujących się na stronie:
Przesłanki orzeczenia rozwodu
Zmiana nazwiska po rozwodzie Adwokat Warszawa
W ciągu 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się wyroku rozwodowego, ten małżonek rozwiedziony, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, może powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa. Uprawnienie to przysługuje wprost na podstawie art. 59 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Powrót do poprzedniego nazwiska dokonuje się poprzez złożenie oświadczenia o powrocie do poprzedniego nazwiska przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub konsulem.
Prawo do powrotu do poprzedniego nazwiska po prawomocnym orzeczeniu rozwodu jest zatem wprost uregulowane w przepisach prawa. Co więcej, nie jest ono uzależnione od żadnego specyficznego uzasadnienia. Każdy małżonek, który poprzez zawarcie małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, może powrócić do poprzedniego nazwiska poprzez złożenie oświadczenia (a nie wniosku).
Warto zwrócić uwagę, że prawo do złożenia oświadczenia o powrocie do poprzedniego nazwiska może być złożone wyłącznie w terminie 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Jeśli nie są Państwo pewni, z jaką datą wyrok rozwodowy się uprawomocnił, zawsze mogą Państwo dowiedzieć się o tym w biurze obsługi interesantów sądu, w którym prowadzona była sprawa rozwodowa. Od tego dnia liczy się termin 3 miesięcy na złożenie stosownego oświadczenia o powrocie do nazwiska. Oświadczenie składa się przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub konsulem. Wiele urzędów stanu cywilnego zawiera wzory oświadczeń, z których można skorzystać, a sprawę często można załatwić od ręki w urzędzie.
Co istotne, zmiana nazwiska po rozwodzie w ciągu 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego, na podstawie art. 59 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dotyczy wyłącznie powrotu do poprzedniego nazwiska, tj. nazwiska, które nosiło się przed zawarciem małżeństwa. Jeśli, przykładowo, małżonek był już wcześniej w związku małżeńskim i po orzeczeniu rozwodu nie powrócił do swojego nazwiska, a następnie wstąpił w kolejny związek małżeński – zmiana nazwiska na podstawie tego przepisu nie będzie możliwa. Przepis ten nie dotyczy również zmiany nazwiska na zupełnie inne nazwisko (np. po innym członku rodziny).
Zmiana nazwiska w trybie administracyjnym
Nierzadko zdarza się, że trafiają do mnie klienci, którzy rozwiedli się już kilka lat temu, ale nie powrócili do poprzedniego nazwiska z różnych względów. Najczęściej tymi względami są małoletnie dzieci, które wciąż noszą nazwisko po drugim rodzicu. Dopiero gdy dzieci są już starsze albo pełnoletnie, wiele osób pragnie definitywnie zakończyć pewien etap w swoim życiu i powrócić do swojego poprzedniego nazwiska.
Powrót do nazwiska noszonego przed ślubem po upływie 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego nie jest możliwy. Nie oznacza to, jednakże, że nie ma żadnej innej możliwości zmiany nazwiska.
W takim przypadku, możliwe jest złożenie wniosku o zmianę nazwiska w trybie administracyjnym, na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy o zmianie imienia i nazwiska, czyli z tzw. ważnych powodów. Różnica polega na tym, że nie jest to już tryb zmiany nazwiska poprzez samo złożenie oświadczenia, a należy złożyć stosowny wniosek na piśmie wraz z uzasadnieniem żądanej zmiany. Uzasadnienie powinno wskazywać na ważne powody ku zmianie nazwiska, takie jak np. chęć odcięcia się od przemocowego członka rodziny (byłego męża), brak akceptacji noszonego nazwiska, brak chęci do bycia utożsamianym i kojarzonym z tym nazwiskiem.
Uzasadnienie nie ważnych powodów nie powinno dotyczyć wyłącznie subiektywnego nastawienia do noszonego nazwiska, a powinno odnosić się także do pewnych przesłanek obiektywnych i ogólnie funkcjonowania danej osoby w społeczeństwie. W Polsce bowiem funkcjonuje zasada względnej stabilizacji imion i nazwisk, tym samym zmiany nie są automatyczne i powinny być należycie uargumentowane.
Warto pamiętać, że samo uzasadnienie i argumentacja dla zmiany nazwiska w trybie administracyjnym może nie wystarczyć. Decyzja dotycząca zmiany nazwiska należy wyłącznie do kierownika urzędu stanu cywilnego, do którego składa się wniosek. Decyzja w tym przedmiocie jest subiektywna, co oznacza, że ostatecznie kierownik urzędu stanu cywilnego sam decyduje, czy w jego ocenie wskazane przesłanki do zmiany nazwiska mają charakter ważnych powodów określonych w umowie.
W ostateczności, od decyzji kierownika urzędu stanu cywilnego można złożyć odwołanie do wojewody, a następnie złożyć skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Jeżeli potrzebują Państwo pomocy w sporządzeniu wniosku o zmianę nazwiska w trybie administracyjnym, mogą Państwo skontaktować się ze mną drogą telefoniczną albo mailową.
Autor:
Zuzanna Lewandowska – adwokat oraz autorka bloga PrawnikLewandowska.pl o prawie i zawodzie prawnika. Specjalizuje się głównie w prawie rodzinnym, cywilnym i gospodarczym, ale doświadczenie zawodowe zdobywała także w innych dziedzinach prawa. Przez wiele lat współpracowała z renomowanymi kancelariami prawnymi w Warszawie, a obecnie prowadzi indywidualną praktykę adwokacką. Wspiera klientów indywidualnych oraz przedsiębiorców w całej Polsce, w tym również online. Na Instagramie prowadzi konto @prawniklewandowska, na którym dzieli się treściami o prawie, zawodzie adwokata, edukacji, rozwoju i macierzyństwie.
Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w swojej sprawie albo masz pytania, skontaktuj się ze mną pod numerem telefonu: +48 510 668 414 lub adresem e-mail: kontakt@kancelarialewandowska.com