Zawieszenie działalności gospodarczej

Trwający od ponad pół roku kryzys związany z pandemią koronawirusa daje się we znaki niejednemu przedsiębiorcy. Niektóre firmy ograniczyły swoją działalność z uwagi na braki kadrowe, a jeszcze inne musiały całkowicie jej zaprzestać. Rachunki piętrzą się, a końca patowej sytuacji póki co nie widać. Sporo przedsiębiorców zdecydowało się na zawieszenie działalności gospodarczej na czas kryzysu spowodowanego epidemią koronawirusa. Jak to zrobić i z czym to się wiąże?

Zawieszenie działalności gospodarczej w ogólności

Zawieszenie działalności gospodarczej reguluje art. 24 ustawy Prawo przedsiębiorców. Jest to przerwa w wykonywaniu działalności gospodarczej, która może trwać co najmniej 30 dni i następuje co do zasady na wniosek przedsiębiorcy.

Nie ma znaczenia przyczyna, dla której przedsiębiorca decyduje się na zawieszenie działalności gospodarczej. Mogą być więc nią także przejściowe problemy finansowe związane z ograniczeniem lub zamknięciem działalności wskutek stanu epidemii w Polsce.

Rozpoczęcie zawieszenia działalności gospodarczej

W przypadku przedsiębiorcy wpisanego do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu i trwa do dnia wskazanego w tym wniosku albo we wniosku o wznowienie wykonywania działalności gospodarczej albo do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego (art. 24 ust. 2 Prawa przedsiębiorców).

W przypadku przedsiębiorcy wpisanego do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu, ale nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku, i trwa do dnia wskazanego we wniosku, który to dzień nie może być wcześniejszy niż dzień złożenia ten wniosku (art. 24 ust. 3 Prawa przedsiębiorców).

Co można, a czego nie, w trakcie zawieszenia działalności?

W czasie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 25 ust. 1 Prawa przedsiębiorców).

W okresie zawieszenia przedsiębiorca może natomiast:

1. wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów;

2. przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;

3. zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;

4. ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;

5. osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;

6. zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą;

7. powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego.

W czasie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca jest obowiązany wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa.

Opłaty od wniosku

Wniosek o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej oraz wniosek o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej jest zwolniony z opłat sądowych. Wpisy dokonane w wyniku rozpoznania takich wniosków nie podlegają ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (art. 20c ust. 3 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym). Również wniosek o zawieszenie działalności gospodarczej wpisanej do CEIDG jest wolny od opłat.

Przedsiębiorca wpisany do CEIDG

Jeżeli jesteś przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), wystarczy złożyć wniosek o zawieszenie działalności gospodarczej do CEIDG. Najlepiej jest złożyć go w formie elektronicznej za pośrednictwem platformy CEIDG. Służy do tego stosowny formularz „krok po kroku”.

Do podpisania wypełnionego wniosku potrzebny jest podpis elektroniczny lub profil zaufany. Jeżeli go nie masz, będziesz musiał stawić się we właściwym urzędzie miasta aby podpisać wniosek złożony elektronicznie. Możesz także złożyć wniosek listownie.

W odróżnieniu od działalności zarejestrowanej w KRS, działalność gospodarcza wpisana do CEIDG może być zawieszona z datą wsteczną, tj. z dniem wcześniejszym niż dzień złożenia wniosku.

Informacja o zawieszeniu zostanie przekazana do ZUS lub KRUS, do naczelnika urzędu skarbowego oraz do Głównego Urzędu Statystycznego (GUS).

Spółka cywilna

W pierwszej kolejności należy zgłosić zawieszenie działalności do GUS nie później niż 7 dni od dnia zawieszenia. Następnym krokiem jest zgłoszenie zawieszenia do urzędu skarbowego na formularzu NIP-2, również nie później niż  terminie 7 dni od dnia zawieszenia spółki cywilnej. W CEIDG potwierdza się zawieszenie dopiero po dopełnieniu powyższych formalności oraz po faktycznej dacie zawieszenia spółki cywilnej.

Wniosek o zawieszenie składa się na formularzu CEIDG-1 z załącznikiem CEIDG-SC jako wspólnik spółki cywilnej. Zawieszenie działalności nastąpi wtedy, gdy działalność zawieszą wszyscy wspólnicy podlegający wpisowi do CEIDG. 

Przedsiębiorca wpisany do KRS

W przypadku spółki prawa handlowego, formalności związanych z zawieszeniem działalności gospodarczej dokonuje się za pośrednictwem KRS. Informacja o zawieszeniu przekazywana jest do odpowiednich podmiotów, dzięki czemu nie trzeba oddzielnie zgłaszać zawieszenia do GUS, urzędu skarbowego, ani wyrejestrowywać spółki jako płatnika składek ZUS.

Jeżeli spółka zatrudniała pracowników, po wyrejestrowaniu z ubezpieczeń ostatniej osoby, za którą miała obowiązek składania dokumentów ubezpieczeniowych, należy również przesłać do urzędu skarbowego zgłoszenie identyfikacyjne w zakresie danych uzupełniających KRS na formularzu NIP-8.

Do zawieszenia działalności gospodarczej wpisanej do KRS konieczne jest:

1. podjęcie przez zarząd albo wspólników spółki (zgodnie ze sposobem reprezentacji) uchwały o jej zawieszeniu;

2. złożenie do właściwego dla spółki KRS formularza KRS-Z62 z dołączoną uchwałą zarządu albo wspólników spółki o zawieszeniu działalności spółki oraz oświadczeniem o niezatrudnianiu pracowników.

Zatrudnianie pracowników

Działalność gospodarcza może być zawieszona pod warunkiem, że pracodawca nie zatrudnia pracowników na umowie o pracę, na zasadzie powołania, wyboru lub mianowania, bądź też na podstawie spółdzielczej umowy o pracę. Oznacza to, że zatrudnienie osób na podstawie umów cywilnoprawnych nie stoi na przeszkodzie zawieszeniu działalności gospodarczej.

Jeżeli zatrudniasz pracowników, zanim zawiesisz działalność musisz rozwiązać wszystkie umowy o pracę. Powinieneś wyrejestrować pracowników z ubezpieczeń w ciągu 7 dni od dnia ustania stosunku pracy.

Nie musisz rozwiązywać umów zleceń, o dzieło lub o współpracę (B2B).

Działalność możesz zawiesić nawet wtedy, gdy pracownicy przebywają na urlopie macierzyńskim, na warunkach urlopu macierzyńskiego, wychowawczym lub rodzicielskim i nie łączą korzystania z urlopu z wykonywaniem pracy w Twojej firmie.

Zobowiązania publicznoprawne

W trakcie zawieszenia działalności gospodarczej nie odprowadza się obciążeń publicznoprawnych, tj. podatków oraz składek ZUS. Nie trzeba także składać deklaracji ZUS ani VAT. Warunkiem jest nieuzyskiwanie przychodów w związku z działalnością.

Autor:

Zuzanna Lewandowska – adwokat oraz autorka bloga PrawnikLewandowska.pl o prawie i zawodzie prawnika. Specjalizuje się głównie w prawie rodzinnym, cywilnym i gospodarczym, ale doświadczenie zawodowe zdobywała także w innych dziedzinach prawa. Przez wiele lat współpracowała z renomowanymi kancelariami prawnymi w Warszawie, a obecnie prowadzi indywidualną praktykę adwokacką. Wspiera klientów indywidualnych oraz przedsiębiorców w całej Polsce, w tym również online. Na Instagramie prowadzi konto @prawniklewandowska, na którym dzieli się treściami o prawie, zawodzie adwokata, edukacji, rozwoju i macierzyństwie.

Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w swojej sprawie albo masz pytania, skontaktuj się ze mną pod numerem telefonu: +48 510 668 414 lub adresem e-mail: kontakt@kancelarialewandowska.com