Pozew o alimenty w pigułce

Coraz częściej zdarzają się sytuacje, w których jedno z rodziców nie pokrywa należności względem swojego dziecka, a które winny być wypłacane na jego potrzeby umownie (dobrowolnie) bądź na mocy wyroku sądowego. Jeśli w tej kwestii rodzice są zgodni to, co do zasady, problemu nie ma. Pojawia się on wówczas, gdy ojciec lub matka skutecznie uchylają się od płacenia alimentów na rzecz dziecka. Jak przygotować pozew w tej sprawie?

Struktura pozwu

Jak wskazuje art. 133 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Pozew o alimenty, jak każde inne pismo procesowe, powinien spełniać wymogi formalne pozwu, o których mowa w art. 187 Kodeksu postępowania cywilnego („KPC”):

Zgodnie z art. 187 § 1 KPC, pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego, a nadto zawierać:

1. dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;

2. oznaczenie daty wymagalności roszczenia w sprawach o zasądzenie roszczenia;

3. wskazanie faktów, na których powód opiera swoje żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu;

4. informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia.

Poniżej przedstawione są fakultatywne, czyli nieobowiązkowe, elementy pozwu:

Zgodnie z art. 187 § 2 KPC, pozew może zawierać wnioski o zabezpieczenie powództwa, nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności i przeprowadzenie rozprawy w nieobecności powoda oraz wnioski służące do przygotowania rozprawy, a w szczególności wnioski o:

1. wezwanie na rozprawę wskazanych przez powoda świadków i biegłych;

2. dokonanie oględzin;

3. polecenie pozwanemu dostarczenia na rozprawę dokumentu będącego w jego posiadaniu, a potrzebnego do przeprowadzenia dowodu, lub przedmiotu oględzin;

4. zażądanie dowodów znajdujących się w sądach, urzędach lub u osób trzecich, wraz z uprawdopodobnieniem, że strona sama nie może ich uzyskać.

Kto może złożyć pozew o alimenty i gdzie?

Pozew o alimenty składa się do właściwego sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich. Sąd rejonowy musi być właściwy dla miejsca zamieszkania pozwanego, czyli osoby, od której chcemy uzyskać alimenty, bądź miejsca zamieszkania dziecka – jest to kwestia wyboru osoby składającej pozew, zapewniona w art. 32 KPC. Zgodnie z tym przepisem powództwo o roszczenie alimentacyjne wytoczyć można według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej.

Co istotne, w przypadku dziecka niepełnoletniego pozew o zasądzenie alimentów wnosi jeden z rodziców przeciwko drugiemu rodzicowi. Jest to działanie w imieniu dziecka jako jego przedstawiciel ustawowy. Niemniej, to dziecko (a nie rodzic wnoszący pozew) jest stroną w sprawie. Nie można więc zapomnieć, iż jako powoda w pozwie należy wskazać właśnie dziecko. Gdy osiągnie ono pełnoletniość będzie mogło samo wszcząć postępowanie alimentacyjne wobec rodzica, np. o podwyższenie zasądzonych wcześniej alimentów. 

Wartość przedmiotu sporu – określnikiem najwyższej rangi

Przy składaniu pozwu o roszczenia alimentacyjne nie można zapomnieć o oznaczeniu wartości przedmiotu sporu („WPS”). WPS stanowi sumę świadczeń alimentacyjnych za jeden rok. Przykładowo, jeśli domagamy się alimentów w kwocie 400 zł należy kwotę tę pomnożyć razy 12 miesięcy. Wówczas, wartość przedmiotu sporu (WPS) wynosić będzie 6.000 zł.

W przeciwieństwie do innych postępowań cywilnych, WPS nie ma wpływu na wysokość opłaty sądowej od pozwu o alimenty. Osoba dochodząca świadczeń alimentacyjnych jest bowiem z mocy prawa zwolniona z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych.

W przypadku wątpliwości co do wysokości alimentów warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika. Z pewnością rozwieje on wszystkie wątpliwości w tym zakresie, a co najważniejsze – wskaże najbardziej optymalną ścieżkę dotarcia do uzyskania należnych kwot od niepokornego rodzica. Trzeba bowiem pamiętać, iż niepodanie w pozwie WPS spowoduje zwrot pozwu w celu uzupełnienia tzw. braków formalnych pozwu, a w przypadku zaniechania ich uzupełnienia – pismo zostanie zwrócone przez sąd. Oznacza to, że pozew nie będzie wywierał żadnych skutków prawnych, a droga do uzyskania alimentów zostanie niejako wstrzymana do czasu ponownego złożenia pozwu.

Treściwe uzasadnienie jako klucz do sukcesu

Niezwykle ważnym aspektem jest także dobre uzasadnienie. Powinno ono wskazywać konkretnie jakie codzienne potrzeby dziecka muszą być zaspokojone, jak również zawierać informacje na temat wszelkich kosztów ponoszonych na jego utrzymanie. Wszystko to, co oczywiste, powinno być zgodne z prawdą i poparte konkretnymi dowodami w postaci rachunków, faktur, przelewów itd.

W uzasadnieniu istotne jest także kwotowe wskazanie poszczególnych składników kosztów utrzymania dziecka, jak np. koszty zakupu podręczników szkolnych, odzieży, obuwia, zabawek, jedzenia, jak również koszty ponoszone dodatkowo z tytułu atrakcji takich jak kino, parki rozrywki, zoo, wycieczki itp. W kosztach utrzymania dziecka zawierają się także koszty utrzymania gospodarstwa domowego, choć oczywiście w odpowiedniej części (np. 1/2 w przypadku zamieszkiwania wyłącznie z jednym rodzicem).

Skrupulatne przedstawienie powyższych informacji pozwoli sądowi na dogłębną analizę sytuacji życiowej małoletniego, co przyczyni się do zasądzenia w całości żądanej kwoty alimentów, a zarazem w pełni będzie odpowiadało aktualnym potrzebom egzystencjalnym dziecka.

Nie można także zapomnieć, iż wszystkie dowody, które przedkładamy sądowi, takie jak faktury i paragony, powinny znaleźć swe odzwierciedlenie w postaci załączników do pozwu, czyli dokumentów dołączanych na końcu pisma. Należy załączyć kserokopie tych dokumentów, a nadto odpis pozwu dla strony przeciwnej, również z kserokopią załączników.

Aby mieć pewność, że pozew o alimenty jest skonstruowany w pełni profesjonalnie i bezbłędnie, co może przesądzić o wysokości zasądzonych przez sąd alimentów, warto udać się do profesjonalnego pełnomocnika, np. adwokata. Pozwoli to na skuteczne i bezpieczne, a co najważniejsze profesjonalne, prowadzenie sprawy. Ponadto, wspólnie będzie można ustalić kluczowe kwestie, które być może przesądzą o wygraniu sprawy. Postępowania o zasądzenie alimentów nie należą bowiem do najłatwiejszych. W grę wchodzą tutaj nie tylko indywidualne emocje rodziców, ale przede wszystkim dobro i potrzeby dziecka.

Autor:

Aldona Staniek

Autor:

Zuzanna Lewandowska – adwokat oraz autorka bloga PrawnikLewandowska.pl o prawie i zawodzie prawnika. Specjalizuje się głównie w prawie rodzinnym, cywilnym i gospodarczym, ale doświadczenie zawodowe zdobywała także w innych dziedzinach prawa. Przez wiele lat współpracowała z renomowanymi kancelariami prawnymi w Warszawie, a obecnie prowadzi indywidualną praktykę adwokacką. Wspiera klientów indywidualnych oraz przedsiębiorców w całej Polsce, w tym również online. Na Instagramie prowadzi konto @prawniklewandowska, na którym dzieli się treściami o prawie, zawodzie adwokata, edukacji, rozwoju i macierzyństwie.

Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w swojej sprawie albo masz pytania, skontaktuj się ze mną pod numerem telefonu: +48 510 668 414 lub adresem e-mail: kontakt@kancelarialewandowska.com