Podwyższenie alimentów

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Raz ustalona kwota alimentów może być zmieniona. Kiedy podwyższenie alimentów jest możliwe?

Obowiązek alimentacyjny w ogólności

Jak wskazano we wstępie, zgodnie z art. 133 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (KRO), co do zasady rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 KRO).

Alimenty na małoletnie dziecko mogą zostać ustalone także na mocy wyroku sądu (wyroku sądu rejonowego – sądu opiekuńczego lub wyroku sądu okręgowego w postępowaniu rozwodowym), ugodzie sądowej lub ugodzie zawartej przed mediatorem. Ustalenie alimentów w określonej wysokości nie oznacza, że mają one obowiązywać przez cały czas, bez zmiany ich wysokości, aż do usamodzielnienia się dziecka, które stanie się pełnoletnie.

Więcej o uchyleniu obowiązku alimentacyjnego względem pełnoletniego dziecka, które uzyskało możliwość samodzielnego utrzymania się, przeczytasz w poście „Uchylenie obowiązku alimentacyjnego” (kliknij na tytuł, aby przenieść się do posta).

Zgodnie z art. 138 KRO, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Jest to podstawa prawna roszczenia o podwyższenie alimentów przed sądem.

Przesłanki do podwyższenia alimentów 

Zmiana wysokości alimentów określonych wyrokiem sądu, ugodą sądową czy ugodą zawartą przed mediatorem jest możliwa wtedy, gdy zmianie uległy okoliczności, które miały wpływ na ustalenie zakresu obowiązku alimentacyjnego w dotychczasowej wysokości. W tym celu należy wnieść pozew o podwyższenie alimentów.

W postępowaniu tym należy skupić się na wykazaniu, iż w czasie pomiędzy poprzednim rozstrzygnięciem w zakresie alimentów a dniem złożenia pozwu o ich zmianę, doszło do zmiany okoliczności będących podstawą poprzedniego rozstrzygnięcia.

Najczęstszą przyczyną złożenia pozwu o podwyższenie alimentów jest zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb małoletniego. Przykładowo, będzie to miało miejsce wtedy, gdy alimenty zostały ustalone, gdy dziecko było w wieku przedszkolnym, a obecnie uczęszcza do szkoły, potrzebuje książek do nauki, chodzi na zajęcia dodatkowe, sportowe, wycieczki szkolne. Ponadto, nie można też zapomnieć o tym, że dziecko rośnie i rozwija się, a więc wzrastają też jego codzienne potrzeby związane z wyżywieniem, odzieżą, kosmetykami czy środkami czystości.

Podstawą do podwyższenia alimentów może być też zwiększenie lub powstanie kosztów leczenia i rehabilitacji w przypadku, gdy dziecko wymaga takiego leczenia (np. wykrycie choroby przewlekłej, wada wzroku, specjalne obuwie ortopedyczne, terapia SI itd.).

Zdarza się, że podstawą do podwyższenia alimentów jest nie tylko sytuacja dotycząca dziecka, ale przede wszystkim sytuacja dotycząca rodzica, który sprawuje nad nim wiodącą opiekę. Będzie to miało miejsce w przypadku, gdy pogorszyła się sytuacja osobista lub zarobkowa rodzica, który mieszka z dzieckiem na stałe (np. pogorszenie stanu zdrowia, utrata pracy, narodziny dziecka w nowym związku).

W pozwie o podwyższenie alimentów należy wskazać konkretną kwotę pieniężną, do której obecne alimenty mają zostać powiększone. Kwotę będąca różnicą pomiędzy obecną wysokością alimentów a dochodzoną należy nie tylko udowodnić (np. fakturami imiennymi z ostatnich 3 miesięcy poprzedzających wniesienie pozwu), ale także wyszczególnić, tj. opisać jakie pozycje kosztów utrzymania małoletniego składają się na dochodzoną kwotę.

Sąd właściwy

Sądem właściwym rzeczowo jest zawsze sąd rejonowy, niezależnie od wartości przedmiotu sporu oraz niezależnie od tego czy dotychczasowe alimenty zostały ustalone przez sąd rejonowy – sąd opiekuńczy czy przez sąd okręgowy w postępowani rozwodowym (w wyroku rozwodowym). Miejscowo właściwym jest sąd ustalony ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej, czyli małoletniego dziecka. Wynika to bezpośrednio z art. 32 Kodeksu postępowania cywilnego (KPC).

Art. 32 KPC: powództwo o roszczenie alimentacyjne oraz o ustalenie pochodzenia dziecka i związane z tym roszczenia wytoczyć można według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej.

Pozew można wnieść także do sądu właściwości ogólnej, zgodnie z art. 27 i 28 KPC, tj. do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu pozwanego. Pozwanym jest osoba obowiązana do alimentacji. Wynika to z tego, że przepis art. 32 KPC reguluje właściwość przemienną.

Jeżeli brak jest podstaw do wytoczenia powództwa według przepisów o właściwości ogólnej, powództwo należy wytoczyć przed sąd miejsca zamieszkania powoda (art. 42 KPC).

Załączniki obligatoryjne i dodatkowe

Obowiązkowo do pozwu o podwyższenie alimentów należy załączyć odpis skrócony aktu urodzenia dziecka (w oryginale) oraz dokument określający obecny zakres obowiązku alimentacyjnego (np. wyrok sądu ze stwierdzeniem prawomocności lub klauzulą wykonalności, ugoda sądowa z klauzulą wykonalności bądź ugoda zawarta przed mediatorem i zatwierdzona przez sąd – w uwierzytelnionym odpisie, a nie kserokopii).

Dodatkowo do pozwu należy załączyć dokumenty dla wykazania wysokości kosztów utrzymania i wychowania dziecka, względnie także dla wykazania możliwości zarobkowych i majątkowych rodzica, który sprawuje nad dzieckiem wiodącą opiekę.

Nie jest to obowiązkowe, co oznacza, że brak takich dokumentów nie jest brakiem formalnym, do uzupełnienia którego wzywa sąd, jednakże należy liczyć się z tym, że wysokość dochodzonego roszczenia (podwyższenia alimentów) i zasadność roszczenia należy wykazać.

Kwota alimentów nie może zostać określona jedynie ogólnikowo. Powód powinien nie tylko wyszczególnić pozycje składające się na dochodzoną kwotę, ale także przedłożyć dokumenty na okoliczność ich ponoszenia, np. faktury imienne na dziecko.

Opłata od pozwu

Zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Oznacza to, że pozew o podwyższenie alimentów nie podlega opłacie sądowej. Do ewentualnych kosztów związanych z postępowaniem należy zaliczyć wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika z wyboru (np. adwokata), jeśli strona zdecyduje się na reprezentację w sprawie.

 

Autor:

Zuzanna Lewandowska – adwokat oraz autorka bloga PrawnikLewandowska.pl o prawie i zawodzie prawnika. Specjalizuje się głównie w prawie rodzinnym, cywilnym i gospodarczym, ale doświadczenie zawodowe zdobywała także w innych dziedzinach prawa. Przez wiele lat współpracowała z renomowanymi kancelariami prawnymi w Warszawie, a obecnie prowadzi indywidualną praktykę adwokacką. Wspiera klientów indywidualnych oraz przedsiębiorców w całej Polsce, w tym również online. Na Instagramie prowadzi konto @prawniklewandowska, na którym dzieli się treściami o prawie, zawodzie adwokata, edukacji, rozwoju i macierzyństwie.

Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w swojej sprawie albo masz pytania, skontaktuj się ze mną pod numerem telefonu: +48 510 668 414 lub adresem e-mail: kontakt@kancelarialewandowska.com

 

5 1 Zagłosuj
Article Rating
Subskrybuj
Powiadom o
guest
1 Komentarz
najstarszy
najnowszy oceniany
Informacje zwrotne
Pokaż wszystkie komentarze
trackback

[…] albo zmianie ulega sytuacja zarobkowa rodzica, często istnieje konieczność wystąpienia z pozwem o podwyższenie alimentów. W dobie kryzysu wiele osób zastanawia się, czy inflacja może być przesłanką podwyższenia […]

1
0
Pozostaw proszę komentarz, jestem ciekawa Twojej opinii!x