Petycja – co to jest i jak z niej skorzystać?

Petycją jest pismo wniesione w interesie publicznym lub w interesie podmiotu wnoszącego petycję bądź podmiotu trzeciego za jego zgodą, którego przedmiotem jest żądanie w szczególności zmiany przepisów prawa, podjęcia rozstrzygnięcia lub innego działania w sprawie dotyczącej podmiotu wnoszącego petycję, życia zbiorowego lub wartości wymagających szczególnej ochrony w imię dobra wspólnego, które mieszczą się w zakresie zadań i kompetencji adresata petycji. Odkąd kilka lat temu weszła w życie ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach, coraz więcej osób korzysta z takiej możliwości. Czym jest petycja i jak z niej korzystać?

Forma i treść petycji

Jak wspomniano we wstępie, petycja jest pismem, które zawiera określone żądanie i jest kierowane do konkretnego podmiotu. Może być ona złożona przez osobę fizyczną, osobę prawną, jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną lub grupę tych podmiotów. Petycję może więc wnieść zarówno obywatel, jak i grupa obywateli, organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy, stowarzyszenia i fundacje.

Petycję można złożyć w formie pisemnej lub za pomocą komunikacji elektronicznej. Powinna ona zawierać następujące elementy:

  1. oznaczenie nadawcy – jeżeli jest nim grupa podmiotów należy wskazać oznaczenie każdego z nich oraz osobę reprezentującą;

  2. wskazanie miejsca zamieszkania albo siedziby podmiotu wnoszącego petycję oraz adresu do korespondencji – jeżeli podmiotem wnoszącym petycję jest grupa podmiotów należy wskazać miejsce zamieszkania lub siedzibę każdego z nich;

  3. oznaczenie adresata petycji;

  4. wskazanie przedmiotu petycji.

Jeżeli petycja składana jest w interesie podmiotu trzeciego, powinna zawierać także imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz adres do korespondencji lub adres poczty elektronicznej tego podmiotu. W przypadku podmiotu niebędącego osobą fizyczną, należy wskazać jego nazwę i siedzibę. Ponadto, do petycji należy dołączyć zgodę podmiotu trzeciego na wniesienie w jego interesie petycji.

Przedmiotem petycji może być w szczególności żądanie zmiany przepisów prawa, podjęcia rozstrzygnięcia lub innego działania w sprawie dotyczącej podmiotu wnoszącego petycję, życia zbiorowego lub wartości wymagających szczególnej ochrony w imię dobra wspólnego, które mieszczą się w zakresie zadań i kompetencji adresata petycji. O tym, czy pismo jest petycją decydować będzie jego treść, a nie forma zewnętrzna.

Adresat petycji

Petycję można skierować do każdego organu władzy publicznej, a także do organizacji lub instytucji społecznej w związku z wykonywanymi przez nią zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Do podmiotów tych należą między innymi Sejm i Senat, premier, ministrowie, rady gminy i powiatu, burmistrz, prezydent miasta, marszałek województwa oraz organizacje lub instytucje społeczne wykonujące zadania publiczne. Żądanie określonego działania lub zachowania zawarte w petycji musi być adresowane do podmiotu, który ma kompetencje w przedstawianej sprawie i który ma realne możliwości, aby to żądanie spełnić.

Adresat petycji, który jest niewłaściwy do jej rozpatrzenia, jest obowiązany przesłać ją niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia jej złożenia, do podmiotu właściwego do jej rozpatrzenia, zawiadamiając o tym równocześnie podmiot wnoszący petycję.

Jeżeli petycja dotyczy kilku spraw podlegających rozpatrzeniu przez różne podmioty, adresat petycji rozpatruje ją w zakresie należącym do jego właściwości oraz przekazuje ją niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia jej złożenia, do pozostałych właściwych podmiotów, zawiadamiając o tym równocześnie podmiot wnoszący petycję.

Termin na rozpatrzenie petycji

Jak wskazuje art. 10 ust. 1 ustawy o petycjach, petycja powinna być rozpatrzona bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia jej złożenia. W przypadku, gdy pismo zostanie złożone najpierw do podmiotu niewłaściwego do jego rozpoznania lub gdy petycja zawiera braki, termin na rozpatrzenie petycji liczy się odpowiednio od dnia otrzymania petycji przez właściwy podmiot albo od dnia uzupełnienia lub wyjaśnienia treści petycji.

W przypadku, gdy wystąpią okoliczności niezależne od podmiotu rozpatrującego petycję i które uniemożliwiają rozpatrzenie petycji w powyższym terminie, termin ten ulega przedłużeniu, nie dłużej jednak niż do 3 miesięcy.

Sposób załatwienia petycji

Po rozpatrzeniu petycji, podmiot rozpatrujący ją jest obowiązany zawiadomić podmiot, który wniósł petycję, o sposobie jej załatwienia wraz z uzasadnieniem w formie pisemnej albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Podmiot właściwy do rozpatrzenia petycji może pozostawić bez rozpatrzenia petycję złożoną w sprawie, która była przedmiotem petycji już rozpatrzonej przez ten podmiot, jeżeli w petycji nie powołano się na nowe fakty lub dowody nieznane podmiotowi właściwemu do rozpatrzenia petycji. W tym przypadku podmiot właściwy do rozpatrzenia petycji niezwłocznie informuje podmiot wnoszący petycję o pozostawieniu petycji bez rozpatrzenia i poprzednim sposobie załatwienia petycji.

Ponadto, podmiot właściwy do rozpatrzenia petycji może zarządzić łączne rozpatrywanie kilku petycji, jeżeli w ciągu miesiąca od otrzymania petycji składane są dalsze pisma dotyczące tej samej sprawy. Jest to tzw. petycja wielokrotna.

Sposób załatwienia petycji nie może być przedmiotem skargi.

Petycja sposobem na… wszystko?

Od wielu lat prawo do wystąpienia z petycją jest szeroko wykorzystywane zarówno przez osoby fizyczne, jak i przedsiębiorców lub organizacje w sytuacjach, które wzbudzają wiele emocji. Należy stwierdzić, że jest to pewnego rodzaju wołanie o pomoc lub podjęcie ostatecznej próby zwrócenia uwagi kompetentnych podmiotów na ważne tematy. Petycja może więc dotyczyć sprzeciwu wobec wycinki drzew, odbudowy boiska szkolnego, poprawy organizacji i bezpieczeństwa ruchu drogowego w określonym rejonie lub zagospodarowania terenu. Obecnie funkcjonują już liczne narzędzia do kreowania petycji i zbierania podpisów przez internet, dzięki czemu ta forma apelu jest przyjazna i dostępna dla wszystkich.

 

Autor:

Zuzanna Lewandowska – adwokat oraz autorka bloga PrawnikLewandowska.pl o prawie i zawodzie prawnika. Specjalizuje się głównie w prawie rodzinnym, cywilnym i gospodarczym, ale doświadczenie zawodowe zdobywała także w innych dziedzinach prawa. Przez wiele lat współpracowała z renomowanymi kancelariami prawnymi w Warszawie, a obecnie prowadzi indywidualną praktykę adwokacką. Wspiera klientów indywidualnych oraz przedsiębiorców w całej Polsce, w tym również online. Na Instagramie prowadzi konto @prawniklewandowska, na którym dzieli się treściami o prawie, zawodzie adwokata, edukacji, rozwoju i macierzyństwie.

Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w swojej sprawie albo masz pytania, skontaktuj się ze mną pod numerem telefonu: +48 510 668 414 lub adresem e-mail: kontakt@kancelarialewandowska.com

0 0 głosów
Article Rating
Subskrybuj
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Informacje zwrotne
Pokaż wszystkie komentarze
0
Pozostaw proszę komentarz, jestem ciekawa Twojej opinii!x