HRK S.A., firma doradztwa personalnego, niedawno opublikowała raport „Młody Prawnik 2019”, który porusza kwestie dotyczące oczekiwań i preferencji odnośnie zatrudnienia na rynku prawniczym. Badanie zostało przeprowadzone w I kwartale 2019 r. wśród niespełna 600 respondentów, z których większość mieściła się w przedziale wiekowym 23-24 lata. Jakie oczekiwania finansowe, motywację do podejmowania aktywności zawodowej oraz rozwoju swojej kariery mają obecnie młodzi prawnicy?
Miejsce pracy
Większość młodych prawników swoją przyszłość w zawodzie widzi w kancelarii prawnej międzynarodowej lub renomowanej polskiej. Oznacza to, że są oni gotowi podjąć pracę w dużej firmie, najczęściej korporacji, w której będą szukali większego rozwoju, niż (w ich ocenie) kancelariach butikowych.
Mniejsza liczba prawników będzie szukać zatrudnienia w instytucjach publicznych i jako in-house. Jak wskazuje raport, przy wyborze pierwszej pracy studenci deklarują chęć współpracy z miejscem, które oferuje atrakcyjne warunki finansowe, możliwość osiągania sukcesów zawodowych, rozwoju oraz dobrą atmosferę pracy.
Trudno nie zgodzić się, że powyższe czynniki mają ogromne znaczenie, zwłaszcza w pierwszej pracy. Młody prawnik dopiero zaczyna naukę wykonywania zawodu. Nie dość, że stresuje się powierzanymi mu zadaniami, to jeszcze często nie posiada wystarczającej wiedzy, aby te zadania wykonać. Niezmiernie ważna jest więc pozytywna atmosfera w pracy, która umożliwi mu spokojne przyuczanie do zawodu. Atrakcyjne warunki finansowe w dzisiejszych czasach również są bardzo ważne. Abstrahując od tego, że młodzi prawnicy dopiero się uczą, należą im się godne warunki zatrudnienia. Są to przecież dorośli ludzie, którzy muszą się utrzymać. Wynagrodzenie minimalne, niższe lub nawet jego brak dla absolwentów prawa powinno już dawno odejść w zapomnienie. Stopniowo sytuacja na rynku zaczyna się zmieniać ze względu na coraz bardziej skonkretyzowane oczekiwania finansowe młodych prawników.
Preferowana forma zatrudnienia
Zdecydowana większość, bo aż 79,5% respondentów, wskazała, że po uzyskaniu tytułu zawodowego magistra prawa chciałaby pracować na podstawie umowy o pracę. Zaledwie 11% z nich ma zamiar rozpocząć własną działalność gospodarczą i pracować na podstawie umowy o współpracę (B2B), a tylko 9,5% z nich na podstawie umowy zlecenie.
Umowa o pracę rzeczywiście zapewnia stabilniejsze warunki zatrudnienia. Pracownik może między innymi korzystać z urlopów gwarantowanych przez Kodeks pracy i innych preferencyjnych warunków, czego nie ma w przypadku umów cywilnoprawnych. Ponadto, zatrudnienie na podstawie umowy o pracę daje możliwość budowania swojej zdolności kredytowej w celu zakupu upragnionego własnego mieszkania. W przypadku umowy o współpracę co do zasady jest możliwość uzyskania kredytu na podstawie umowy o współpracę, o ile uzyskuje się stałe comiesięczne dochody, a w przypadku umowy zlecenie i umowy o dzieło takiej możliwości nie ma w ogóle.
Chęć zatrudnienia na podstawie umowy o pracę nie zmienia faktu, że nie jest to popularna forma zatrudnienia młodych prawników. Najczęściej proponowaną formą zatrudnienia w przypadku w szczególności aplikantów jest umowa o współpracę lub umowa zlecenie. W trakcie studiów prawniczych dominuje również umowa o dzieło. Ponadto, nawet gdyby aplikant adwokacki został zatrudniony na podstawie umowy o pracę w toku aplikacji, po egzaminie zawodowym i uzyskaniu tytułu zawodowego adwokata byłby zmuszony do zmiany formy współpracy na umowę o współpracę lub inną umowę cywilnoprawną, ponieważ nadal adwokatom zabronione jest pozostawać w stosunku pracy, co w mojej ocenie, w przypadku zatrudnienia w kancelariach prawnych, jest całkowicie bezzasadne.
Oczekiwanie wynagrodzenie
Prawie połowa respondentów wskazała, że w swojej pierwszej pracy liczy na wynagrodzenie w wysokości 3.500 – 4.500 zł brutto, co daje (przy założeniu ukończenia 26 roku życia) około 2.500 – 3.200 zł netto („na rękę”) na podstawie umowy o pracę, 2.600 – 3.400 zł netto („na rękę”) na podstawie umowy zlecenie, 3.000 – 3.900 zł netto („na rękę”) na podstawie umowy o dzieło oraz 2.900 – 3.700 zł netto na podstawie umowy o współpracę, przy czym w tym ostatnim przypadku od podanych kwot należy jeszcze odprowadzić podatek dochodowy oraz składki ZUS.
Niewiele mniej, bo 33,3% respondentów wskazało, że w pierwszej pracy oczekiwałoby wynagrodzenia w wysokości 4.500 – 5.000 zł brutto. Zaledwie 8,8% z nich zadeklarowało chęć osiągania wynagrodzenia na poziomie 2.500 – 3.500 zł brutto.
Jak wskazuje się w raporcie z badania, wynagrodzenia proponowane absolwentom prawa po ukończeniu studiów są bardzo zróżnicowane i wahają się w przedziale od 2.500 – 6.000 zł brutto. Na najwyższe wynagrodzenia mogą liczyć absolwenci prawa, którzy rozpoczęli aplikację adwokacką lub radcowską, biegle posługują się językiem angielskim, bardzo dobrze znają przepisy prawa oraz specjalizują się w konkretnym obszarze prawa.
Benefity pozapłacowe
Na pierwszym miejscu spośród wszystkich benefitów pozapłacowych znajduje się atrakcyjne wynagrodzenie (79,6% respondentów). Młodzi prawnicy cenią również możliwość udziału w ciekawych projektach (44,9%), równowagę między życiem zawodowym i prywatnym, o której pisałam w poprzednim tygodniu (43,5% respondentów) oraz możliwość pracy w doświadczonym zespole (38,8%).
Znacznie mniejsza ilość badanych oczekiwałaby w swoim miejscu pracy benefitów takich jak dofinansowanie języka angielskiego, karta Multisport, prywatna opieka medyczna, czy jasna ścieżka rozwoju kariery.
W moim przypadku sytuacja wygląda inaczej – powyższe benefity postawiłabym na takim samym miejscu, jak wynagrodzenie, projekty i praca z doświadczonymi ludźmi. Zawsze uważałam, że w pracy ważne są nie tylko korzyści związane stricte z wykonywanem zawodem i nauką praktycznych aspektów zawodu, ale także te, które mają wpływ na nasz komfort życia i zadowolenie, a do takich zaliczę możliwość nauki języków obcych, uczęszczania na siłownię, posiadanie pakietu prywatnej opieki medycznej oraz jasną ścieżkę kariery. Szczególnie dwa ostatnie benefity mają ogromny wpływ na moje poczucie bezpieczeństwa i samorealizacji.
Motywacja
Tym, co najbardziej motywuje młodych prawników, jest, jak wykazało badanie, wynagrodzenie (61,2% respondentów), osiągane sukcesy (51,7%), możliwość rozwoju osobistego (42,9%) oraz pozytywna atmosfera w pracy (41,5%). Znacznie mniej motywujące są work-life balance, uznanie przełożonego i współpracowników, stabilność zatrudnienia, prestiż pracodawcy i ciekawe projekty.
Jak wskazuje raport z badania, bardzo często w trakcie rekrutacji okazuje się, że kandydat poszukuje nowej pracy z uwagi na niesatysfakcjonujące go wynagrodzenie oraz brak możliwości lub perspektywy rozwoju osobistego i zawodowego.
Nie sposób nie zgodzić się z powyższymi wynikami badania. Z jednej strony wynagrodzenie jest bardzo ważne, bowiem w idealnym przypadku powinno wystarczyć nie tylko na utrzymanie na godnym poziomie siebie i być może również rodziny, ale powinno także kształtować się na takim poziomie, który zapewni możliwość poczynienia oszczędności na przyjemności drobne i większe oraz na realizację marzeń i planów na przyszłość. Z drugiej strony, nawet wysokie wynagrodzenie nie oznacza satysfakcji z wykonywanej pracy. Na satysfakcję składają się również inne czynniki, takie jak ścieżka rozwoju zawodowego, poczucie spełnienia, pozytywna i motywująca atmosfera w pracy. Wbrew pozorom, znalezienie pracy, która spełnia wszystkie te wymagania, wcale nie jest najłatwiejszym zadaniem. Każdy z nas jest inny i każdy ma inne oczekiwania. Z tego powodu nie warto się załamywać, gdy od razu po zakończeniu studiów nie znajdzie się wymarzonego miejsca pracy, w którym chce się zostać na dalsze lata. Jeżeli nie odczuwa się satysfakcji z pracy, a kolejne dni wydają się udręką – czas na zmianę!
Kilka słów…
Drodzy czytelnicy, jakie są Wasze oczekiwania odnośnie pierwszej lub kolejnej pracy w zawodzie prawnika? Koniecznie się nimi podzielcie. Czekam na Wasze wiadomości i komentarze!
W wolnej chwili zachęcam do zapoznania się z pełną wersją raportu z badania „Młody Prawnik 2019” przeprowadzonego przez HRK S.A.
Autor:
Zuzanna Lewandowska – adwokat oraz autorka bloga PrawnikLewandowska.pl o prawie i zawodzie prawnika. Specjalizuje się głównie w prawie rodzinnym, cywilnym i gospodarczym, ale doświadczenie zawodowe zdobywała także w innych dziedzinach prawa. Przez wiele lat współpracowała z renomowanymi kancelariami prawnymi w Warszawie, a obecnie prowadzi indywidualną praktykę adwokacką. Wspiera klientów indywidualnych oraz przedsiębiorców w całej Polsce, w tym również online. Na Instagramie prowadzi konto @prawniklewandowska, na którym dzieli się treściami o prawie, zawodzie adwokata, edukacji, rozwoju i macierzyństwie.
Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w swojej sprawie albo masz pytania, skontaktuj się ze mną pod numerem telefonu: +48 510 668 414 lub adresem e-mail: kontakt@kancelarialewandowska.com