Czy urlop macierzyński przysługuje każdemu?

Urlop macierzyński

Prawo do urlopu macierzyńskiego przysługuje pracownicy, czyli kobiecie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę. Czy urlop macierzyński przysługuje każdemu, czy tylko zatrudnionej Polsce? Czy przysługuje również obywatelkom innych krajów zatrudnionych w Polsce?

Pojęcie urlopu macierzyńskiego

Zgodnie z art. 180 Kodeksu pracy prawo do urlopu macierzyńskiego ma kobieta, która urodziła dziecko w czasie trwania stosunku pracy. Urlop macierzyński przysługuje z mocy prawa, co do zasady, od dnia porodu. Na wniosek pracownicy może zostać udzielony przed porodem, maksymalnie w wymiarze 6 tygodni przed przewidywaną datą porodu.

Pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze:

– 20 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;

– 31 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;

– 33 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;

– 35 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;

– 37 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Za okres urlopu macierzyńskiego pracownicy wypłacany jest zasiłek macierzyński.

Czy obywatelstwo ma znaczenie?

Przepisy Kodeksu pracy nie stawiają żadnych wymagań odnośnie do obywatelstwa zatrudnianej osoby. Oznacza to, że można nawiązać stosunek pracy na podstawie umowy o pracę z obywatelami innych państw. Warunkiem jest to, aby kandydat na stanowisko pracownika wykonywał pracę i przebywał w Polsce legalnie. Wynika to z innych przepisów szczególnych.

Obywatele Unii Europejskiej przebywają w Polsce i na terenie innych krajów Unii Europejskiej w ramach swobody przemieszczania się. Podobnie obywatele państw wchodzących w skład Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) i Szwajcarii. Nie potrzebują oni żadnego dokumentu uprawniającego do pobytu w Polsce.

Wyjątkiem jest pobyt trwający ponad 3 miesiące. W tej sytuacji należy go zarejestrować, co wynika z ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin. Organem odpowiadającym za rejestrację pobytu jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu obywatela UE.

Obywatele innych państw, mam tu na myśli państw spoza Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Konfederacji Szwajcarskiej, będą już potrzebować dokumentu potwierdzającego prawo do legalnego pobytu i legalnej pracy w Polsce. W powyższym zakresie zastosowanie mają przede wszystkim przepisy ustawy o cudzoziemcach oraz przepisy ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Ubezpieczenia społeczne – zasiłek macierzyński

Skutkiem nawiązania stosunku pracy jest podleganie ubezpieczeniom społecznym. W ramach tych ubezpieczeń wyróżnia się ubezpieczenie chorobowe. Jeśli poród nastąpi w okresie ubezpieczenia chorobowego, czyli trwania stosunku pracy, wypłacany jest pracownicy zasiłek macierzyński. Zgodnie z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, czyli które wykonują w Polsce pracę na podstawie stosunku pracy. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nie wprowadza zróżnicowania ze względu na obywatelstwo.

Podsumowując, w zakresie prawa pracy cudzoziemców należy traktować jak obywateli polskich. Zasadniczo, zatem, każda pracownica ma prawo do urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego. Przy czym, sytuacja każdej pracownicy, niebędącej obywatelką państw członkowskich UE, EOG i Szwajcarii, powinna podlegać szczególnej analizie.

Formalności

Urlop macierzyński przysługuje pracownicy bez składania wniosku. Pracownica powinna, jednakże, przekazać pracodawcy odpis skrócony aktu urodzenia dziecka, najlepiej w jak najkrótszym terminie po porodzie. W tym przypadku zasiłek macierzyński będzie wynosił 100% podstawy wymiaru zasiłku przez okres urlopu macierzyńskiego. Następnie, pracownica powinna złożyć wniosek o urlop rodzicielski, nie później niż na 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu rodzicielskiego.

Pracownica może też złożyć tzw. długi wniosek – wniosek o udzielenie bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Do wniosku należy dołączyć oczywiście odpis aktu urodzenia dziecka. Taki wniosek należy złożyć w ciągu 21 po porodzie. Plusem tego rozwiązania jest to, że nie trzeba składać wniosku o urlop rodzicielski, a przez cały okres urlopów zasiłek macierzyński będzie wynosił 80% podstawy wymiaru zasiłku.

Autor:

Patrycja Busse-Grzybowska – radca prawny, na co dzień współpracuje z Kancelarią Radcy Prawnego Katarzyny Klemby w Łodzi. Pasjonatka prawa pracy i zagadnień związanych z zatrudnianiem cudzoziemców

 

Redakcja:

Zuzanna Lewandowska – adwokat oraz autorka bloga PrawnikLewandowska.pl o prawie i zawodzie prawnika. Specjalizuje się głównie w prawie rodzinnym, cywilnym i gospodarczym, ale doświadczenie zawodowe zdobywała także w innych dziedzinach prawa. Przez wiele lat współpracowała z renomowanymi kancelariami prawnymi w Warszawie, a obecnie prowadzi indywidualną praktykę adwokacką. Wspiera klientów indywidualnych oraz przedsiębiorców w całej Polsce, w tym również online. Na Instagramie prowadzi konto @prawniklewandowska, na którym dzieli się treściami o prawie, zawodzie adwokata, edukacji, rozwoju i macierzyństwie.

Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w swojej sprawie albo masz pytania, skontaktuj się ze mną pod numerem telefonu: +48 510 668 414 lub adresem e-mail: kontakt@kancelarialewandowska.com

0 0 głosów
Article Rating
Subskrybuj
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Informacje zwrotne
Pokaż wszystkie komentarze
0
Pozostaw proszę komentarz, jestem ciekawa Twojej opinii!x